De Grote Omwenteling

Pfäffikon SZ, Switzerland – De financiële markten staan aan de vooravond van een ongekende omwenteling. Veel glazenbollen kijkers en strepentrekkers ontkennen dat vooralsnog. Ondertussen oogt Europa uiterst fragiel. In mijn vorige column – Margin Call – heb ik u al gewezen op een aantal opmerkelijke en zorgwekkende ontwikkelingen met betrekking tot de sterk opgelopen beurskoersen. Daar kunnen we er aan het eind van deze week nog een paar aan toevoegen.

Misschien bent u afgelopen woensdagavond wel getuige geweest van de eerste bevestiging van de grote omwenteling. Al ruim dertig jaar bevindt de obligatiemarkt zich in een bull-markt. Daar komt een keertje een einde aan. En die signalen worden steeds duidelijker. De uitgenaste marketingmachine van ene meneer Bill Gross – de fundmanager van het almachtige PIMCO – negeer ik op dat punt al jaren.

Sell Off
In de afgelopen paar weken hebben een ware ‘sell off’ in de obligatiemarkt gezien. De uitstroom is zelfs gigantisch te noemen. Vrijwel zonder uitzondering zijn de rendementen op staatsobligaties opgelopen. De spreads op bedrijfsobligaties zijn zelfs nog wat verder gestegen, wat een zeer ongebruikelijke ontwikkeling is. De laatste keer dat dit zich op deze manier zo ontvouwde was 2007. Wat er allemaal daarna gebeurde is u inmiddels bekend en voelt u dagelijks in uw slinkende portemonnee. Over goud hoeven we het verder niet meer te hebben, de dollar is nog steeds niet gevallen.

Het goede nieuws is dat de economie in de VS steeds verder opkrabbelt. Voor ondergetekende als lange termijn belegger in uitsluitend dertien aandelen prettig om te horen. Het gevolg is echter wel dat Ben Bernanke – de president van de FED – de geldkraan langzaam maar zeker gaat dicht schroeven. En beleggers wachten dat moment niet af. Ze anticiperen, dat is logisch.

Overgangsfase
De markt bevindt zich dus eigenlijk in een overgangsfase. En dat brengt wat meer volatiliteit met zich mee, omdat nog niet bij iedereen het kwartje gevallen is. Veel tegenstrijdige berichten zijn het gevolg. Het is kostelijk om te zien hoe groot de meningsverschillen zijn.

De nieuwe wereld is er eentje van centrale bankiers die het opkopen van obligaties afbouwen in combinatie met oplopende rentes. In zo’n omgeving wilt u als obligatiebelegger onder geen enkel beding ‘long’ zitten. Eigenlijk zit u op een tijdbom. Ik heb nu al te doen met uw pensioenportefeuille waar onnozele toezichthouders pensioenfondsen dwingen om in deze dalende asset class te beleggen. Het lijkt het Oost-Europa van vroeger wel.

Maar actieve beleggers die vrij zijn om de bakens te verzetten doen dat nu al door bruut te verkopen. Misschien iets te bruut en is de reactie wat overdreven, maar toch. We bevinden ons in een fase waarin ieder klein foutje direct wordt afgestraft. En we bewegen ons definitief naar een wereld van oplopende rentes. Men kan zich opmaken voor de ‘new normal’, zoals dat ook wel genoemd wordt.

Ongekende Impact
Ik ben van mening dat het rendement op de tienjarige US Treasuries aan het einde van het jaar wel eens rond de 2,75 procent zou kunnen liggen. Het mag er iets boven of onder liggen maar grofweg kunt u daar wel rekening mee houden. Over een jaartje of vijf moet u dan denken aan 6 of 7 procent. Het is een geleidelijk maar dodelijk proces. Deze omwenteling heeft een ongekende impact op de financiële markten. Denkt u daarbij alleen eens aan uw huis dat al onder water staat of de uit de klauwen gelopen staatsschuld. Vroeg of laat moeten beiden opnieuw gefinancierd worden tegen een hogere prijs. De trotse huiseigenaar kan rekenen op een extra zetje richting de afgrond. De mooie woorden van de NVM ten spijt.

De mondiale belegger heeft er een hoofdpijndossier bij, zoveel is wel duidelijk. Het tijdperk van decennia lang achterover leunen op een vracht stijgende obligaties is over. Het tijdstip waarop dit zich gaat ontvouwen is voor het continent Europa lullig te noemen. Europa is besluiteloos en oogt als een versleten oude man. Het gevolg is dat u zich kunt opmaken voor stijgende lasten, een afkalvend pensioen en de mededeling dat u toch nog wat langer door moet ploeteren. De crisis in Europa is nog lang niet over. Tenzij Duitsland haar verantwoordelijkheid pakt en Europa onder de arm neemt. De grote omwenteling is begonnen.

Rest mij u een goed weekend te wensen.


Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.