Minder Cylinders

Pfäffikon SZ, Switzerland – Afgelopen weekend bracht ik een kort bezoek aan Nederland vanwege een trouwerij op een prachtig landgoed in het midden van het land. In gesprek met verschillende gasten viel mij op hoe makkelijk bepaalde leeftijdsgroepen zich tot over hun oren in de schuld steken en hoe eenvoudig dit gefaciliteerd wordt. De gekte rondom de Amsterdamse huizenmarkt werd mij haarfijn uitgelegd, echter goed onderbouwde argumenten ontbraken. De nul procent en soms zelfs negatieve rente verstoort de reële economie als nooit tevoren.

QE
Centrale bankiers beweren dat zij met hun monetaire politiek de economie vooruit helpen. Vorige week ben ik ingegaan op productieve verschuivingen. Productiecijfers zijn over het algemeen de beste graadmeters van een vitale economie. Feit blijft echter dat de toename van productie al meer dan vijf jaar achter blijft in toonaangevende landen zoals de VS. Het is dan ook geen toeval dat deze teleurstellende cijfers samenvallen met het quantitative easing (QE) programma van centrale bankiers.

Dalende productie
Voor het eerst sinds 1979 daalt de productie in de VS voor het derde kwartaal op rij. De meeste centrale bankiers doen dit af als korte termijn uitschieters in een robuust beeld. Japan bewijst echter dat een lage productie inclusief een extreem lage rente en dito inflatie zich al meer dan twintig jaar voortsleept. Inmiddels is een groot gedeelte van de Japanse beurs genationaliseerd.

Investeringen zijn een noodzakelijke aanjager van extra productie. Het is opmerkelijk dat investeringen sinds de crisis van 2008 achterblijven. Bedrijven gebruiken overtollige cash om eigen aandelen in te kopen en charitatieve instellingen denken dat dividend gelijk is aan rente en stappen op een ambitieus niveau in de aandelenmarkt. Ondertussen worden zowel pensioenfondsen als verzekeraars volledig onterecht in de hoek gedrukt waar de klappen vallen. Dit is een hard gelach voor de brave burger die dacht na vele jaren te kunnen genieten van een comfortabel pensioen.

Minder cylinders
De motor van de wereldeconomie draait op steeds minder cylinders, maar beleggers maken zich geen zorgen en leggen hun lot in handen van een paar centrale bankiers. Het is echter onvermijdelijk dat er een periode van stagnatie en verval in het verschiet ligt. De winsten van bedrijven zijn uiteindelijk afhankelijk van een reële economie en niet van de beperking van het aantal uitstaande aandelen. Banenverlies, dalende pensioenuitkeringen en hogere verzekeringspremies zullen leiden tot meer verlies van koopkracht en defaults.

De huizenkoper in Amsterdam denkt ondertussen dat hij op rozen zit en geniet met volle teugen van zijn fiduciair bezit, soms opgeleukt met een papieren winst. Het opblazen van schuld en exposure is een typisch onderschat na-ijleffect van de politiek van Mario Draghi c.s. Op de mondiale beurzen zien we min of meer eenzelfde beeld ontstaan. Opvallend is dat steeds meer vooraanstaande investeerders – terecht – vraagtekens zetten bij de huidige marktomstandigheden. Een ultieme breakdown (of meerdere breakdowns) zal vanuit de huidige financiële omgeving waarschijnlijk verrassend, plotseling, intens en groots zijn, aldus één van hen. Niemand wil dit kennelijk onder ogen zien.

Rest mij u een goed weekend te wensen.


Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.