Statistieken
Pfäffikon SZ, Switzerland – Velen voelen en weten dat er iets grondig mis is met de wereldeconomie, maar ze kunnen de vinger er niet echt achter krijgen. Diverse macro cijfers ogen gelikt, maar de portemonnee van de burger blijft een echoput, om over dat beloofde zorgeloze pensioen maar te zwijgen. Een groeiend gevoel van naderend onheil doet het vertrouwen in onze centrale bankiers verder afkalven. Hoe heeft het zo ver kunnen komen?
Maakbaar
Veel macro economen zijn van mening dat de economie maakbaar is. Misschien was John Maynard Keynes wel de eerste die dit gedachtegoed geïntroduceerd heeft. De laatste jaren zijn veel marktvorsers overtuigd dat computers ons daarbij behulpzaam kunnen zijn. Statistieken vormen daarbij de basis. Het was de Britse staatsman George Canning die ruim 200 jaar geleden het als volgt omschreef: “I can prove anything by statistics except the truth.” En daarmee sloeg Canning de spijker op zijn kop. Statistieken zijn de kameleons van de financiële wereld en worden ingezet op ieder gewenst tijdstip in de mooiste kleur.
Denkfout
Het gedachtegoed dat veel wiskundige analisten aan de hand van computermodellen op basis van statistieken de economie kunnen voorspellen is een denkfout. Niet alleen is de statistiek als bron hoogst onbetrouwbaar, de economie is daarnaast zeker geen natuurwetenschap. Veel knappe koppen hebben zich vaker stuk gebeten op allerlei statistieken waarbij de ondergang van Long-Term Capital Management het meest tot de verbeelding spreekt. Diverse financiële parameters rekken steeds vaker op in een reikwijdte die niemand voor mogelijk had gehouden. Dit alles al dan niet aangezwengeld door moderne gifmengers; de centrale bankiers.
Optimaal
Overheden en politici hebben baat bij een optimale presentatie van de statistieken. En als de overheid deze statistieken publiceert, denkt het gros dat deze statistieken een natuurgetrouw en betrouwbaar beeld weerspiegelen. Niets is helaas minder waar. Statistieken schetsen consequent een rooskleurig beeld ingekleurd door de publicist. Een economie presenteert zich nooit als een statische collectebus, maar is continu in beweging. De demografische gorilla zorgt er ondertussen voor dat niemand u kan vertellen welke kant een economie oprolt.
De basis vormt eenvoudigweg het bedrijf waarin u investeert of werkt. De dagelijkse berekening van de ondernemer is het verschil tussen de productiekosten en de verkoopprijs. Aan de hand van dit gegeven onderhandelt, c.q. bepaalt de ondernemer wat de kosten van de financiering zijn. De rente correleert in dit geval met het prijsniveau, de inflatie niet. Monetaire beleidsmakers proberen u echter aan de hand van statistieken te overtuigen dat deze correlatie niet bestaat en op dit moment zelfs omgekeerd is. Zo zijn er talloze voorbeelden waarbij statistieken een zalvende werking beogen in plaats van de waarheid.
Rest mij u een goed weekend te wensen.
Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.
