Irrationele Wereld
Pfäffikon SZ, Switzerland – Beleggers hebben het voorjaar in hun hoofd en zijn verliefd geworden op een handvol centrale bankiers. De papieren rijkdom van investeerders stijgt in Europa bijna iedere dag, en dat geeft een goed gevoel; ze hebben het gelijk aan hun kant. Negatieve macrocijfers over de economie worden op de beurs in een handomdraai gepareerd met nog hogere aandelenkoersen. De onbalans in het financiële systeem is momenteel fors te noemen. We leven in een irrationele wereld, maar dat lijkt niemand te interesseren.
Geen Alternatief
Eén van de slechtste argumenten die ondergetekende de laatste tijd verneemt is dat er geen alternatief zou zijn voor aandelen. Aandelen zijn een uitstekende belegging, maar bedrijven die voldoen aan mijn investeringscriteria worden in een rap tempo schaarser. Ik ben overigens niet de enige die overeenkomsten ziet met 2007 en 2008. Een draai in sentiment is uiterst onvoorspelbaar en zo gemaakt. Bescheidenheid op de beursvloer is vandaag de dag waarschijnlijk de beste strategie.
Jacht naar Rendement
Kwantitatieve geldverruiming (QE) helpt uiteindelijk de economie niet vooruit. Boekhoudkundig gebeurt er niet zoveel, omdat het een kunststukje van centrale bankiers is om u een – tijdelijk – gevoel van rijkdom te presenteren. Het voedt de jacht naar rendement, waardoor de risico’s op de beurs zonder enige twijfel zijn toegenomen. Maar uiteindelijk zal de reële economie altijd winnen van QE, en daar wringt hem de schoen. Overigens ben ik geen tegenstander van QE, mits verantwoord ingezet. Het is beter om iets te doen, dan niets. In het land van de rijzende zon begint men ondertussen wel vraagtekens te zetten bij Abenomics, de Japanse variant van QE.
Economie veranderd
Het probleem in mijn ogen is echter dat de economie als geheel de afgelopen vijftig jaar sterk veranderd is. Dit proces is de afgelopen decennia versneld door allerlei maatschappelijke, technologische en geopolitieke ontwikkelingen. De industriële revolutie heeft een vlucht naar voren genomen. Automatisering heeft in dat proces veel banen weggenomen maar ook andere banen toegevoegd. Deze nieuwe banen vragen om meer vaardigheden en vereisten, en dit is niet iedereen gegeven. De klassieke handarbeider is door deze ontwikkeling min of meer buiten de boot gevallen. Hij of zij heeft dit geprobeerd te compenseren door bijvoorbeeld in de dienstverlening aan de slag te gaan. Daarmee is de verdiencapaciteit van deze grote groep afgenomen omdat een dienst slechts één keer gebruikt kan worden op één moment. We vinden deze ontwikkeling terug in alle lagen van de economie.
Verdienmodel
De verdiencapaciteit staat voor een grote groep – ook wel de middenklasse genoemd – al geruime tijd onder druk. Er is voor deze ontwikkeling niet echt een schuldige aan te wijzen, maar het zorgt er wel voor dat de huidige economische voortgang aanvoelt als een drassig moeras. De economie is dusdanig veranderd, dat grote groepen geen antwoord hebben op het veranderde speelveld. Daarnaast kunnen oude business-modellen voor veel ondernemers simpelweg de prullenbak in. Daar past ook een overheid bij die met een sluitende begroting te werk gaat en geen geld meer over de balk smijt. Dit doet de belastingdruk van de burgers afnemen en vraagt om politieke wil en een ijzeren discipline.
Onderschatting
Ik heb sterk het gevoel dat bovenstaande omschreven ontwikkelingen schromelijk onderschat worden door politici, werkgevers en werknemers. Voorbeelden te over de laatste tijd, waarbij in Nederland de recente ontwikkelingen bij warenhuis V&D dit het sterkste onderstrepen. Maar ook banken lenen alleen nog uit aan bedrijven en personen die het geld eigenlijk niet nodig hebben. Voordat de economie daadwerkelijk nieuw elan krijgt laat waarschijnlijk nog wel 25 jaar op zich wachten. Ondertussen wordt het hoog tijd dat er eerst aan de irrationele wereld een einde komt.
Rest mij u een goed weekend te wensen.
Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.
