Griekse Voorkennis

Barcelona – Ogenschijnlijk kleine verschillen kenmerken deze handelsweek. Heel langzaam wordt het probleem in Griekenland voor iedereen pas echt duidelijk. Mooie woorden helpen niet meer.

Wall Street kon zich in de namiddaghandel uit de rode cijfers werken. Beter dan verwachte detailhandelsverkopen in maart stemden beleggers hoopvol. Daarmee braken de New Yorkse aandelenmarkten met de rode trend die gisteren in de rest van de wereld heerste, naar aanleiding van de Griekse schuldproblemen. Die bezorgden de Europese beurzen hun slechtste dag in zes weken tijd.

Met name de financiële waarden stonden onder druk door de aanhoudende onrust over de Griekse schuldencrisis. Griekse banken zouden sinds begin dit jaar met een uitstroom van € 10 miljard aan spaargelden kampen. En dat was niet aan dovemansoren gericht. Beleggers zagen er meteen een nieuwe aanleiding voor om Grieks schuldpapier te dumpen. De rente op Grieks papier steeg even tot 7,50 procent. Tussen het renteverschil van Grieks en Duits overheidspapier kan inmiddels een tanker doorvaren (zie onderstaande chart).

Geen Prijzen
Op de Europese obligatiemarkten werd er gisteren nog nauwelijks gehandeld in Griekse staatsleningen. Banken zijn niet meer bereid prijzen af te geven waartegen ze Griekse obligaties willen kopen of verkopen. Dat betekent dat veel financiële partijen als banken, beleggingsfondsen, pensioenfondsen of vermogensbeheerders niet meer van hun Griekse leningen af kunnen komen. Inmiddels zult u begrijpen waarom wij de “aantrekkelijke” Griekse obligaties links hebben laten liggen met onze ©OLUMBEURS-Portefeuille.

Ook Nederlandse partijen kunnen op dit moment niet meer hun Grieks papier verkopen als ze dat zouden willen. Alleen al Nederlandse banken hadden volgens redelijk recente BIB-cijfers (de BIB in Bazel is de bank der centrale banken) €11 mrd uitstaan op Griekenland. Daar zijn pensioenfondsen nog niet bijgeteld. Mooie woorden van onze opper houten Klaas, Herman van Rompuy, helpen niet meer.

Het ambtenarenpensioenfonds ABP had eind 2008 nog €1,6 mrd aan Griekss staatsobligaties op de plank liggen. Of dat nu ook nog zo is, is onbekend. Het pensioenfonds Zorg en Welzijn heeft bijvoorbeeld bekendgemaakt al zijn Griekse staatsleningen te hebben verkocht. Een grote Nederlandse bank meldt uiterst voorzichtig te zijn met het aanschaffen en bezitten van Griekse schuld ondanks de huidige hoge marktrente op die obligaties.

Griekse banken kunnen in de geldmarkt – het onderlinge circuit van banken waar allerlei vormen van korte leningen en afgeleide producten worden verhandeld – niet meer terecht. Dat komt, omdat het internationale bankwezen het dubbele risico op Griekse banken niet wenst te nemen. Zo simpel is dat. Leuk detail is dat Griekse banken vorig jaar al credit default swaps hebben gekocht tegen notabene hun eigen risico. Over voorkennis gesproken…

Repo’s
Als oud repo-handelaar weten wij maar al te goed wat dit allemaal inhoudt. Sinds de kredietcrisis is het meest verhandelde leeninstrument op de geldmarkt uitgerekend de repo. Het is simpel gezegd een krediet met onderpand en dat zijn doorgaans staatsleningen. Griekse banken geven logischerwijs Griekse staatsobligaties als onderpand voor een korte lening.

Wie een dergelijke leningtransactie aangaat heeft nu dus een dubbel risico, namelijk dat Griekenland zijn schuldverplichtingen niet meer kan nakomen, waardoor het onderpand nog maar een fractie van de oorspronkelijke waarde waard is.

Als de Griekse overheid niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen, komen vervolgens ook de Griekse banken in de problemen. Wie aan een Griekse bank leent met Griekse staatsobligaties als onderpand, heeft dus een dubbel risico en dat accepteren de internationale handelspartijen niet meer. En als repo-handelaar zit je daar al helemaal niet op te wachten.

De bezorgdheid over de Griekse financieringskosten leidde gisteren in de ochtendhandel tot een vlucht naar veilige havens, zoals de Amerikaanse dollar en de Japanse yen, en stuurde de euro juist lager. De Europese eenheidsmunt zakte zelfs even onder de 1,33 dollar. Mooie woorden helpen dus niet meer. De markt heeft immers altijd gelijk en trekt zijn eigen plan.


Jan Dwarshuis is columnist bij ©OLUMBEURS: Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde fondsen.

Uw reactie is welkom via Dwarshuis@Columbeurs.nl