De Zwakste Schakel
Barcelona – Een betrekkelijk zwakke start van de handelsweek valt ons ten deel. Kredietverlagingen spelen door de hoofden van beleggers. Verder blijkt dat diverse banken middels dubieuze “repo-transacties” Lehman jarenlang geholpen hebben.
Op het Damrak kleurde de AEX-index voor de hoofdfondsen kort na de opening steeds roder. Van het handjevol winnaars deed BAM het opvallend goed. Het aandeel van de geplaagde bouwer herstelde daarmee een deel van de koersdaling die volgde toen in de eerste week van maart een claimemissie werd aangekondigd. En daarmee lijkt onze strategie met het aandeel binnen de ©OLUMBEURS-Portefeuille haar vruchten af te werpen.
Vanmiddag wordt nog het cijfer over de industriële productie in Amerika bekend gemaakt. Later in de week komen er nog diverse andere macrocijfers vanuit de Verenigde Staten die meer zekerheid moeten geven over de ontwikkeling van de economie. Wij kijken er alvast reikhalzend naar uit.
Staatsschuld
De staatsschuld van ontwikkelde landen blijft beleggers ook deze week bezig houden. De Europese ministers van financiën komen vandaag aan het einde van de dag in Brussel bijeen om de Griekse schuldencrisis opnieuw te bespreken. Aan het einde van de avond zou duidelijk moeten zijn hoe de Europese Unie de Grieken kan helpen hun overheidsfinanciën weer op orde te krijgen.
Het Britse pond staat vanmorgen onder druk na een waarschuwing van kredietbeoordelaar Moody’s dat een verlaging van de kredietstatus van het Verenigd Koninkrijk (en misschien zelfs de VS) steeds dichterbij komt. De markt is op jacht naar de volgende zwakste schakel. De problemen met de Britse overheidsfinanciën zijn ook al vaak genoemd in verband met de schuldencrisis van Griekenland, Spanje en Portugal.
Het langverwachte financieel hervormingsplan van senator Christopher Dodd haalt het toezicht over ruim 5.000 Amerikaanse banken weg bij de Federal Reserve. De centrale bank blijft enkel bevoegd voor het toezicht op de allergrootste bankholdings. Het gaat om de meest ingrijpende hervorming van het financieel toezicht sinds de Grote Depressie.
De FED wint echter ook iets: het krijgt het toezicht op niet-bancaire instellingen die een systeemrisico inhouden en mag onderdak bieden aan een nieuw agentschap voor consumentenbescherming. Toezicht staat dus hoog op de financiële agenda’s. Systeemrisico’s worden beter in kaart gebracht en beschermd.
Repo 105
Als voormalig Repo-handelaar bij het toenmalige NIB-Securities volgen we “repo 105” met meer dan gewone belangstelling. We verwijzen naar de bijdrage “repo 105” van afgelopen vrijdag. Diverse banken, waaronder ABN Amro, blijken Lehman Brothers geholpen te hebben bij het oppoetsen van de boekhouding.
Vanaf begin 2008 wordt de ABN Amro genoemd als tegenpartij bij de zogenoemde “repo 105”-constructies, waarmee Lehman een deel van de schuld verdoezelde. In de voorgaande jaren heeft Lehman vooral zaken gedaan met Mizuho, Barclays, UBS, Mitsubishi en het Belgische KBC.
Bij de transacties in kwestie verkocht Lehman effecten om ze daarna snel weer terug te kopen. Veel grote banken verrichten dergelijke “repotransacties” maar volgens het onderzoeksrapport orchestreerde Lehman de repo’s zo dat de bank ze boekhoudkundig kon verwerken als echte desinvesteringen, hetgeen natuurlijk complete onzin is. Op die manier kon de bank activa van haar balans halen zodat die minder beladen leek dan ze in werkelijkheid was. Een tikkende tijdbom.
Het is geen toeval dat het allemaal niet-Amerikaanse banken zijn die Lehman faciliteerden omdat de bank voor de “repo 105-deals” traditioneel een Europees filiaal inzette. De reden laat zich eenvoudig raden: onder Amerikaans recht zou het veel moeilijker geweest zijn om de operatie te brandmerken als echte verkooporders.
En even voor de duidelijkheid: we beweren niet dat de andere banken misstappen begingen. Dat wordt als zodanig ook niet in het onderzoeksrapport aangegeven. Maar het suggereert wel dat sommige banken destijds mogelijk op de hoogte waren van de opzet van Lehman om de effecten buiten de balans te houden. Dit zou dan tot uiting moeten komen in de prijsstelling.
Opvallend is dat de transacties eigenlijk goedkoper hadden moeten zijn dan de gewone repo’s omdat Lehman onderpand leverde van op zijn minst 105 procent van de waarde van de stukken. Maar in werkelijkheid waren ze juist duurder dan de gewone repo’s. Vandaar de naam “105 repo’s”. De zwakste schakel werd op die manier jarenlang vakkundig verdoezeld.
Vanavond schuiven ook wij aan bij de seminar van RBS Markets met Beleggingsvisionair Dr. Marc Faber. Later in de week komen we daar uiteraard nog even op terug.
Jan Dwarshuis is columnist bij ©OLUMBEURS: Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde fondsen.
Uw reactie is welkom via Dwarshuis@Columbeurs.nl
