Perpetuum Mobile

Pfäffikon SZ, Switzerland – Het wereldberoemde poldermodel is weer van stal gehaald om Nederland er bovenop te helpen. Het sociaal akkoord is daar een gevolg van en vormt het fundament voor verder herstel, als we premier Mark Rutte tenminste mogen geloven.

Ondertussen zitten diverse beleggers met hun handen in het haar. De aloude strategie wordt weer door menigeen toegepast om aandelen-posities af te bouwen omdat verschillende indices telkens een ‘all time high’ aan tikken. Ik geloof niet in zo’n strategie. De reden is simpel. Niemand op deze aardbol kan de top van een index bepalen. U niet, en ik ook niet. Degene die wel zegt dat hij of zij dat kan liegt. Daarom kiest ondergetekende er voor om altijd ‘in de wedstrijd’ te zitten. Dat is beter dan plaats te nemen op de reservebank.

Dow naar de 18.000
Misschien tikt de Dow Jones binnenkort wel 18.000 punten aan. En wat doet u dan? Met ons Thirteen Diversified Fund werken we met de ‘active event-driven index hedge’, een strategie die ondergetekende al jaren en jaren succesvol toe past. Onze focus ligt op slechts dertien bedrijven welke voldoen aan onze dertien beleggingscriteria. Zo helder als glas. Goud en ander gedoe met vage afgeleide producten mijden we met ons fund bewust. De dollar is ook nog steeds niet gevallen.

Opvallend vind ik ook dat het kabinet onderzoek gaat doen om pensioengeld meer te gaan inzetten voor het MKB. Ik schrijf al jaren dat het Nederlandse pensioengeld – juist nu – meer op Nederlandse bodem ingezet moet worden. Dat kwartje lijkt in Den Haag nu eindelijk gevallen. Echter ik lees ook dat dat pensioenfondsen dan geld zouden moeten gaan uitlenen. En dat vind ik geen goed idee. Sterker nog, dat is een heel slecht idee. Pensioenfondsen moeten mee profiteren van het herstel. En dat kan in mijn ogen alleen maar via aandeelhouderschap. De NIBC kan in dit traject – net als vroeger – van veel toegevoegde waarde zijn.

Tikkende Bommen
Toch moet Rutte met zijn kersverse sociale vrienden nog niet te vroeg juichen. Er tikken nog twee bommen naast zijn bureau in ‘t Torentje. De eerste is de hypotheekschuld, daar zijn we immers wereldkampioen in. En de tweede is de Nederlandse staatsschuld.

Over deze staatsschuld lees ik ook wel eens stukjes van meneer Paul Krugman. Ik hang zijn ideeën niet aan en vind ze tevens (levens)gevaarlijk. Maar het is wel een gerespecteerde Nobelprijswinnaar zult u zeggen. Dat klopt. Dat waren de heren van Long Term Capital Management (LTCM) ook…

Molensteen
De staatsschuld hangt als een molensteen om de Nederlandse samenleving. Politici hebben meerdere keren de mogelijkheid gehad deze verder terug te dringen toen er daarvoor de ruimte was. Maar linkse stokpaardjes en onnozel kortzichtig landsbestuur hebben er voor gezorgd dat de staatsschuld volkomen uit de klauwen gelopen is. Den Uyl trapte destijds op dit punt als eerste op het gaspedaal. Eigenlijk zou er een deltaplan opgesteld moeten worden om dit monster voorgoed de kop in te drukken. Het zou verankerd moeten worden in de wet.

Ik heb u in dit kader al eens vaker verwezen naar het boek ‘This Time Is Different’ geschreven door Reinhart & Rogoff. In mijn ogen een ‘must read’ vandaag de dag. Het is gortdroog, maar staat boordevol nuttige informatie. Ook staat er in uitgelegd dat Nederland eind 1700 in een ‘default’ verzeild raakte. Misschien is dat feit bij u wat minder bekend. Het enige land waar u niets van kunt vinden is Zwitserland.

Afschrijven
Carmen M. Reinhart gaf recentelijk een interview in Der Spiegel wat ik u niet wil onthouden. Daarin legt ze haarfijn uit waar we met de schuldencrisis staan. Dit plaatst ze tevens in historisch perspectief. Centrale bankiers staan in dienst van hun regeringen, ook al zullen ze dat nooit en te nimmer toegeven. Maar de historie wijst uit dat het nooit anders geweest is.

De enige manier om uit de ‘debt overhang’ te komen is om de schuld gedeeltelijk af te schrijven. In recente columns heb ik daar meerdere keren op gewezen. Op dit moment vindt er een transitie plaats van de spaarder naar de schuldenaar in verschillende vormen. Het recente geval Cyprus is daar een goed voorbeeld van. Maar dat is niet de juiste weg. Ook de – eventuele – groei gaat het schuldenprobleem niet oplossen en het samenvegen er van – ook wel Eurobonds genoemd – ook niet. Dat heeft het nog nooit gedaan. Het zijn gevaarlijke tussenoplossingen met Nederland als grote verliezer.

Pensioenfondsen Genaaid
Ondertussen worden pensioenfondsen genaaid, ik heb er geen ander woord voor. Meneer Hollande – daar hebben we hem weer – laat pensioenfondsen uit aandelen stappen om vervolgens Franse staatsobligaties op te kopen. Dat heeft niets met rendement te maken, maar met het accommoderen van de Franse overheid. Ook in Nederland vang ik wel eens voorzichtig signalen op dat het een beetje die kant op gaat.

Een sociaal akkoord is natuurlijk mooi. Er moet iets gebeuren. Maar indien het schuldenmonster niet de kop in wordt gedrukt staat u over tien of twintig jaar alsnog met lege handen. Reinhart noemt de huidige gang van zaken op de financiële schuldenmarkten een Perpetuum Mobile. Dat is uitstekend weergegeven maar niet bepaald geruststellend. Voor u ligt er de taak om op al deze ontwikkelingen te anticiperen. Ondergetekende is daar lang geleden al mee begonnen.


Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.