Ontwrichtende Innovaties
Pfäffikon SZ, Switzerland – De inkt van mijn laatste column over het verjubelen van de Nederlandse aardgasbaten was nog niet droog of de politieke partij D’66 lanceerde haar innovatieve aardgasfonds. Volgens de democraten moet dit aardgasfonds zorgen voor vernieuwing van het midden- en kleinbedrijf en versterking van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Dit klinkt natuurlijk te mooi om waar te zijn, maar het is in ieder geval al een stuk beter dan om de aardgasopbrengsten te verkwanselen aan peperdure linkse hobby’s.
Toverwoord
Innovatie wordt door velen gezien als het toverwoord om de huidige financiële malaise de kop in te drukken. Persoonlijk denk ik daar iets genuanceerder over. Innovatie is zeker belangrijk, maar zo lang het krankzinnige financiële systeem – en de mindset – dat gebaseerd is op het aangaan van te veel schuld in Europa niet verandert, wordt een duurzaam economisch herstel een lastig verhaal. De president van De Nederlandsche Bank – Klaas Knot – heeft volkomen gelijk als hij de huidige situatie van de Hollandse onderwaterhypotheek “best griezelig” noemt. In Zwitserland valt mij op dat de teugels voor de huizenbezitter behoorlijk strak worden aangehaald. Ik vind dit een verstandige ontwikkeling. Een potentiële koper in de neutrale bergstaat moet inmiddels van zéér goede financiële huize komen.
Deflatoire Zuigkracht
Dat innovatie ook verstrekkende gevolgen kan hebben is wellicht minder bekend bij het grote publiek. Het simpelste voorbeeld is het internet dat tot op de dag van vandaag een gigantische deflatoire zuigkracht kent. Daarnaast merk ik op dat uit onderzoek van Het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie (VINT) van IT-dienstverlener Sogeti blijkt dat de houdbaarheidsdatum van beursnoteringen in de toekomst keldert tot gemiddeld 5 jaar. De omloopsnelheid van bedrijven die aan de Nederlandse AEX genoteerd zijn nam vanaf 1993 om de 10 jaar met zo’n 25 procent toe. In 2023 daalt een gemiddelde notering naar 25 jaar en in 2033 zou een bedrijf het nog maar 5 jaar op de beursvloer uithouden “als de trend zich doorzet”.
Omloopsnelheid
Als oorzaak van een hogere omloopsnelheid noemt VINT de versnelde en ontwrichtende innovaties. Dat zijn technologische ontwikkelingen die lang onder de radar blijven en opeens op allerlei plekken het levenslicht zien. Daarmee verstoren ze de bestaande markt met alle gevolgen van dien. Iemand anders die zich verdiept in radicale innovaties is de Nederlander Yuri van Geest. Van Geest organiseerde eind vorig jaar in het Amsterdamse Carré een podium voor Peter Diamandis, grondlegger van Singularity University. Volgens Van Geest is Diamandis één van de 15 meest invloedrijke mensen ter wereld; waarvan akte. Ook Diamandis is van mening dat de levenscyclus van bestaande bedrijven stevig onder druk staat. De klassieke manier van innoveren is dood, omdat startups overal ter wereld als paddenstoelen uit de grond schieten.
Houdbaarheidsdatum
Het business model van een onderneming – en de waardering daarvan – is voor ons als Value Investors veruit het belangrijkste uitgangspunt. Maar ook de houdbaarheidsdatum van het business model bewaken wij op dagbasis. Daarnaast onderkennen wij ook de kracht van innovatie. Google vind ik één van de beste voorbeelden hoe innovatie vandaag de dag vorm gegeven moet worden. Van Geest is overigens ook die mening toegedaan. Google geeft haar innovatiekracht vorm buiten het moederbedrijf. Een eventuele cultuuromslag is op deze manier veel eenvoudiger te realiseren. De slagingskans bij Google neemt hierdoor sterk toe, hetgeen zich nu al in de praktijk aftekent.
Voordeel van de Twijfel
Het innovatie-initiatief van de heer Pechtold van D’66 en zijn aanhangers verdient het voordeel van de twijfel. Al ben ik van mening dat innovatie door de private sector gefinancierd zou moeten worden en nooit door de overheid, en al helemaal niet door aardgasbaten. De overheid maakt immers lui en dit gas heeft uw nageslacht op een later moment nog hard nodig. Daarnaast moet D’66 zich realiseren dat de stemmers van nu op termijn wel eens de rekening van een radicaal innoveringsbeleid gepresenteerd kunnen krijgen. Agressief innoveren kan zéér ontwrichtend werken.
Rest mij u een goed weekend te wensen.
Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij een positie in Google en geen positie in andere bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.