Schuld als Leermoment
Pfäffikon SZ, Switzerland – Beleggers liggen wakker van de devaluatie van de Chinese munt, het doet mij denken aan de ontkoppeling van de Zwitserse munt met de euro eerder dit jaar. Dit leverde veel beleggingsmogelijkheden op, welke ik ook nu weer zie verschijnen in de markt en waar wij ook naar handelen. De afgelopen tien jaar heb ik in mijn columns veel onderwerpen aangesneden, waaronder ook het fenomeen schuld. Nu de discussie over een oplopende rente oplaait komt de factor schuld vanzelf naar boven drijven.
Schuldpositie
Onlangs had ik een lunch in Zürich met een uiterst vriendelijke Nederlander die vrijuit sprak over zijn huidige schuldpositie. Het gemak waarmee hij dit uitlegde onderstreept mijn stelling dat schuld als normaal wordt bestempeld in Nederland. Het huis, de inrichting, de auto, de studie, de talloze creditcards, alles is gebaseerd op schuld; er is geen haan die er naar kraait. De zogenaamde ‘margin of safety’ bij veel huishoudens is nul komma nul, waarbij de verplichtingen tot aan het dak reiken. Dit zijn geen gezonde verhoudingen, waarbij het zorgwekkend is dat inmiddels gehele generaties de huidige situatie als volstrekt normaal ervaren. De overheid helpt u ondertussen fiscaal een handje om u vervolgens in een later stadium te kunnen knevelen; zo worden mensenmassa’s onder de knoet gehouden.
Bedrijven
Het teloorgegane Imtech is op bedrijfsniveau een aardig voorbeeld hoe van de opgelopen schuld een voormalige beursparel op de knieën heeft gekregen. Maar ik roep tevens in herinnering dat het bewierookte Aalberts Industries tijdens de meest recente crisis in 2008 een stevig robbertje heeft uitgevochten met haar banksyndicaat. Jan Aalberts is in mijn ogen één van de meest bevlogen ondernemers van Nederland, maar tot op de dag van vandaag vind ik de factor schuld binnen het bedrijf te hoog. Analisten denken daar meestal heel anders over, maar zij staan langs de zijlijn en niet midden in het veld.
Landen
Op landenniveau is het ook interessant om de schuldkwestie eens nader te bekijken. De recente ontwikkelingen in Griekenland spreken boekdelen op dit punt. Een aantal beleggers begrijpen niet zo goed waarom wij volop en naar alle tevredenheid al vele jaren beleggen in bijvoorbeeld Rusland. Misschien biedt een nader onderzoek naar de schuldenquote van Rusland uitkomst. Daarnaast barst het land van de grondstoffenreserves en is er veel waarde te vinden tegen een zacht prijsje. Er zijn nog wel meer positieve punten te noemen, maar die hebben betrekking op andere aandachtspunten zoals bijvoorbeeld de demografische samenstelling; dit geheel terzijde.
Leermoment
De factor schuld heeft voor veel burgers in Nederland al een leermoment opgeleverd. Maar velen steken de kop in het zand omdat ze zich krampachtig willen vasthouden aan een opgepoetst welvaartsniveau. Zij beseffen niet dat dit systeem voor financiële kneveling en fiduciair bezit zorgt. Een oplopende rente zal in verloop van tijd voor een aantal opmerkelijke verrassingen zorgen. Schuld is één van de investeringscriteria waar ik naar kijk bij beursgenoteerde bedrijven, en dan valt er veel af. Schuld zal voor velen opnieuw een leermoment opleveren.
Rest mij u een goed weekend te wensen.
Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.
