Schil der Volatiliteit

Pfäffikon SZ, Switzerland – De groei van de financiële industrie is niet te stuiten. De jaren 2007 en 2008 hebben pijnlijk blootgelegd wat er kan gebeuren wanneer een grote bank in de problemen komt. Bijna tien jaar later is er niet veel veranderd omdat schil over schil zorgt voor groei in de industrie, waarbij beleggers steeds verder verwijderd worden van de originele blauwdruk van beleggen, geïntroduceerd door de VOC te Amsterdam ruim 400 jaar geleden.

Veranderen
Beleggers wordt al decennia lang voorgehouden dat investeren continu aan verandering onderhevig is. Nieuwe producten worden gelanceerd omdat het allemaal beter en goedkoper kan. Ook hier toont het verleden aan dat keer op keer blijkt dat alleen de originele vorm van beleggen stand houdt en dat de meeste afgeleide producten in verloop van tijd van het toneel verdwijnen. De schil die zich het meest aan de buitenkant van het origineel bevindt loopt daarbij het grootste risico als eerste gepeld te worden.

Spread
Veel beleggers hebben in ETF’s geïnvesteerd. Opvallend is dat steeds meer beleggers zich – terecht – meer zorgen maken over de onderliggende waarde en liquiditeit van de desbetreffende ETF. Vaak wordt er liquiditeit belooft, maar in de praktijk kan de spread tussen koop en verkoop oplopen tot 10% en meer; goedkoop wordt opeens extreem duur.

VIX
Opvallende ontwikkelingen vinden plaats in ETF’s gebaseerd op de VIX. De VIX meet de volatiliteit op de beurzen, het is echter een simpele rekensom op basis van de onderliggende index. De waarde die men aan de VIX verbindt is derhalve een wassen neus. Wanneer de VIX immers oploopt, is het leed al geschied. Echter, optiehandelaren maken handig gebruik van de VIX bij hun prijsstelling. Opties worden (te) duur zodra u ze nodig heeft.

In laboratoria van de financiële industrie heeft men ETF’s geïntroduceerd op basis van de VIX. Deze handel om de VIX heen – de buitenste schil – zorgt voor een prijsstelling van de VIX die zich op zijn zachtst gezegd merkwaardig ontwikkeldt. De handel wordt als het ware versterkt en zou zelfs voor een kettingreactie kunnen zorgen. Een logisch gevolg van de populariteit van het product is dat de handel in volatiliteit enorm gegroeid is. ETF’s kunnen meer aandelen creëren om aan de vraag van ‘short selling’ te voldoen. Deze handel in volatiliteit heeft zonder enige twijfel zijn weerslag op de aandelenmarkten.

De hamvraag is hoe de opgeblazen handel in deze op volatiliteit gebaseerde ETF’s uiteindelijk gaat aflopen. Vergelijkingen met 1987 kunnen snel gemaakt worden. Toen rolde iedereen over elkaar heen vanwege marginverplichtingen en uit de hand gelopen bevoorschottingen. Ditzelfde kan gebeuren met een VIX die zich niet gedraagt op basis van de markt, maar op basis van de buitenste schil die niets van doen heeft met het origineel. Bij de risk officer rinkelen vervolgens alarmbellen, welke op niets gebaseerd zijn. Het leed is dan echter al geleden.

Rest mij u een goed weekend te wensen.


Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.