De Grote Ontwrichting

Pfäffikon SZ, Switzerland – Technologische ontwikkelingen ontwrichten allerlei business modellen, hetgeen ze altijd gedaan hebben. Opvallend is dat deze ontwrichting de laatste tijd lijkt te versnellen en wat meer aan de oppervlakte komt te liggen. Het meest tastbaar is de rappe verandering van de winkelstraat, waarbij de ene na de andere retailer het loodje legt. De deflatoire zuigkracht ontpopt zich steeds meer als een agressieve wervelwind. Het einde van de ontwrichting is echter nog lang niet in zicht.

Lachwekkend
Het nieuwe jaar is amper begonnen waarbij opnieuw een aantal bekende retailers het loodje hebben gelegd. De argumenten die partijen als V&D, Macintosh en drogisterijketen DA aanvoeren als reden van hun faillissement zijn lachwekkend te noemen. Ik vermoed dat het proces van de opschoning van de winkelstraat wereldwijd nog wel even door zal gaan. Noemenswaardig is dat een eenvoudige Nederlandse drogisterij te Haarlem koppig 166 jaar stand houdt tegen het technologische geweld en de toegedichte macht van grote retailers.

Slaapwandelen
De technologische ontwikkelingen gaan ondertussen verder en staan op het punt nog veel meer business modellen af te breken. Velen negeren dit dynamische proces en slaapwandelen naar de afgrond. De ontwrichting gaat vele sectoren raken, waarbij de ontkenningsfase opvallend te noemen is. In het verleden werd technologie met name ingezet om vervelende klusjes op te knappen of om zwaar werk te verrichten. Immers, het paard werd vervangen door de tractor. Maar de meest recente ontwikkelingen gaan veel verder en zijn op zoek naar de vervanging van de hersens van de mens. Relatief intelligente klusjes komen daardoor steeds meer in beeld.

Logistiek
Het bereik van technologie wordt daardoor veel groter, maar roept ook veel vragen op. Dit neemt niet weg dat veel slapende sectoren zich nog niet bewust zijn van de aanstaande ontwrichting. De logistieke sector staat naar mijn idee aan de vooravond van een ware revolutie. Lastige chauffeurs die het leven van de planner iedere dag zuur maken lijken hun langste tijd te hebben gehad. Mercedes-Benz presenteerde onlangs haar autonome truck, waarbij de chauffeur de passagier wordt van zijn eigen vrachtwagencombinatie.

Op logistiek gebied is Amazon al jaren aan het experimenteren. De overname van Kiva Systems in 2012 heeft de magazijnen van de online retailer omgetoverd tot een technisch bolwerk om optimaal gebruik te kunnen maken van de schaalvergroting. Maar Amazon wil nog een stap verder; pakketjes moeten voortaan met drones binnen dertig minuten bij u worden afgeleverd.

Videotheek
De ontwrichting werd aanvankelijk ingezet bij de productie. Maar naast de retail- en logistieke sector zijn de horeca, de showbizz, de gezondheidszorg en de financiële sector slechts een summiere selectie van de volgende kandidaten op het lijstje der ontwrichting. Ik kan mij nog herinneren dat de videotheek zijn intrede in de winkelstraten deed. Volgens trendwatchers was het einde van de bioscoop in zicht. Niets bleek minder waar. 2015 was het beste jaar ooit voor bioscopen waarbij er maar liefst voor 35 miljard euro aan kaarten werden verkocht. Ik vind het een typisch voorbeeld van een sector welke uitstekend heeft ingespeeld op de wensen van de consument en zich herpakt heeft.

De grote ontwrichting is verder onderweg dan u wellicht denkt. Het vooruitschuiven of ontkennen van dit proces is gevaarlijk en onnodig. Het tegenhouden van de tractor of de trein heeft immers ook geen zin gehad. Het herpositioneren van uw business model verdient prioriteit in 2016. Het is de enige manier om de ontwrichting als een ware vriend te omarmen.

Rest mij u een voortvarend 2016 te wensen.


Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.