Gapend gat tussen Arm en Rijk

Pfäffikon SZ, Switzerland – De afgelopen maand stond bol van de monetaire besluitvormingen. Met name de Zwitserse (SNB) en- Europese centrale bank (ECB) speelden daarin een vooraanstaande rol. De Zwitsers vonden het niet langer verantwoord om de sterke Zwitserse frank gekoppeld te laten aan de als maar zwakker acterende euro. De timing en de inschatting van de SNB was daarbij opmerkelijk te noemen. Nog geen week later kondigde de ECB grootschalige monetaire verruiming aan (QE). Het werd de SNB duidelijk dat de ECB een tegenovergestelde transactie aan het voorbereiden was en dat de SNB daardoor overspoeld zou worden met euro’s. Een storm van kritiek was het gevolg, maar het belangrijkste aandachtspunt mis ik in deze discussie.

Sterke Munt
Nederland en Duitsland zijn tegen QE van de ECB en vanuit hun perspectief is dat zeker te begrijpen. Beiden landen zijn financieel redelijk gezond in vergelijking met veel andere landen binnen de EU en daarom zien ze de noodzaak er niet van in. Aanvankelijk werd er door aanhangers van de monetaire unie betoogd dat door renteverschillen tussen de landen de euro prima gestuurd kon worden; vandaag de dag zijn daar vraagtekens bij te zetten. Zwitserland kan tevens bestempeld worden als een financieel sterk land. Het voordeel is dat ze hun eigen munt nog hebben, ook al zien velen dit als een last. Maar er is niets mis met een sterke munt, zoals Klaas Knot van De Nederlandsche Bank onlangs betoogde.

Compounding
Zwitserland is geen VS of Griekenland dat leurt op de mondiale markten om scheepsladingen staatsobligaties aan de man te brengen om het vervolgens te kunnen verjubelen. Noorwegen had vroeger hetzelfde probleem door haar opbrengsten uit olie te verbrassen. Maar de Noren zijn verstandig geworden en beleggen de opbrengsten in het Noorse Staatsfonds, dat inmiddels de grootste “compounding machine” ter wereld is. Het is des te begrijpelijker dat de Zwitsers het schuurtje bij het huis willen laten.

QE in de praktijk
De meeste kritiek die ik lees is dat QE niet werkt. Ben Bernanke, de voormalige voorzitter van de Fed, heeft ooit eens gezegd dat QE in theorie niet werkt, maar wel in de praktijk. In theorie heeft het verschuiven van een flinke stapel obligaties en de prijsimpact die dat heeft geen enkele zin. Critici onderstrepen immers dat dit geld nooit bij het midden- en kleinbedrijf terecht zal komen. APG, Nederlands grootste pensioenfonds heeft aangegeven niet op de avances van de ECB in te gaan. Maar in de praktijk geeft de Fed – en nu dus ook de ECB – een signaal aan de markt af dat de rente voor vele jaren laag zal blijven. Dit signaal heeft veel meer invloed dan de maatregel zelf en dat wordt nog wel eens onderbelicht.

Gat
Ik blijf van mening dat de ECB per saldo beter iets, dan niets kon doen. Dit heeft echter wel een bijeffect; het gat tussen arm en rijk wordt in een rap tempo groter. De kans dat dit gat nu ook in Europa groter wordt is door de maatregel van de ECB toegenomen. Eigenlijk heeft de ECB tevens een fiscale invloed, ook al zal ze dat nooit toegeven. Uitgeslapen socialisten zullen hun kans schoon zien om met allerlei rare belastingvoorstellen te komen. Ik ben van mening dat de markt het gat vanzelf verkleint op termijn en dat we daar de socialisten niet voor nodig hebben. In dit kader is het interessant om u eens af te vragen wanneer het tot een loonspiraal komt in de VS.

Rest mij u een goed weekend te wensen.


Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.