Glamourland

Zürich – Het was – zonder enige twijfel – de week van de rente. Het manipuleren van de Libor door Barclays passeerde de revue en de ECB trok nogmaals de echoënde medicijnkast open. Opvallend was dat de centrale bank van China de ECB net voor was en dat de BoE nog meer troep gaat opkopen. Ik ruik een zorgvuldig gecoördineerde actie. De financiële markten hebben meer doping nodig, en dat krijgen ze.

Bob Diamond – de ex-CEO van Barclays – trok van de week het boetekleed aan en is na Jamie Dimon van JPMorgan de volgende financiële topman waarbij een zorgvuldig opgebouwde reputatie van zestien jaar bij Barclays binnen een week aan diggelen ligt.

Ik vraag mij af wat het voor een zin heeft. Banken in het algemeen maken de lastigste periode door in misschien wel de laatste honderd jaar. Ze proberen alle touwtjes aan elkaar te knopen en staan onder zeer grote financiële, politieke en sociale druk. Ik geef het u te doen. Ik zou voor geen goud willen ruilen en vandaag de dag bankier willen zijn.

Lie-Bor
De informatie over de problemen met de Libor is niet iets van de laatste maanden. De toezichthouders mogen daarbij ook wel eens naar zichzelf kijken. Daar komt bij dat er informatie voor Diamond is achtergehouden en hij van veel kwesties niet of nauwelijks op de hoogte was, zo bleek eergisteren uit het verhoor. En vergeet niet dat Barclays niet alleen opereert. Wat me verder opviel was op sommige punten de op voorhand verkeerde conclusies die de parlementaire commissie al trok. Het was – en is – op zichzelf al een prestatie om iedere dag de liquiditeiten uit de markt te trekken, laten we dat vooral even niet vergeten.

Zo langzamerhand is er geen grootbank meer zonder schandaal. UBS heeft Kweku Adoboli, JPMorgan de ‘London whale’, SocGen heeft Jérôme Kerviel. En laten we een van de bekendste niet vergeten – Nick Leeson – die in zijn eentje heel Barings opblies en Aad Jacobs eeuwige roem schonk. Lokaal is er ook leed bij bijvoorbeeld AEK. Wie is daar de boosdoener? Drie keer raden… Hollands glamourland in optimaforma. Ik predik al veel langer dat ‘big’ niet altijd ‘beautiful’ is. Ik heb een heilig geloof in kleinere, flexibelere – zelfstandige – units. Ook binnen mijn uiterst bescheiden metier hanteer ik hetzelfde principe. Er zijn maar heel weinig lieden op deze aardbol welke grote bedragen kunnen ‘handelen’. George Soros is zo iemand, maar ook hij heeft verdomd lastige tijden gekend. Er zijn er niet veel van en ondergetekende pretendeert het al helemaal niet te zijn.

Dutch Disease
Tot slot kom ik nog even terug op mijn column van afgelopen maandag ‘Euro Flappentap Slaat Op Hol’. Vooropgesteld dank ik lezers voor hun reacties. Ik stel dat zeer op prijs. Het maakt de discussie levendig en leerzaam. In dit geval zou ik mijn huiswerk niet goed doen en oppervlakkig, dom en lui zijn. Wel nu, oppervlakkig ben ik nooit geweest. Kennelijk hebben de heren mijn grofweg 700 columns (het restant van de illustere teloor gegane site Inveztor van ‘struikrover’ Kraland wordt nog geplaatst t.z.t) – nog – niet gelezen. Lui kan ik alleen om die reden al niet zijn. Dom laat ik aan u over.

Maar over de kwestie Den Uyl het volgende: onze socialistische vriend Joop den Uyl heeft aan de wieg gestaan van het verkwanselen van onze aardgasbel, en de staatsschuld. Destijds was alom bekend dat Nederland leunde op deze bijzondere bron van inkomsten. Den Uyl heeft er voor gezorgd dat ik tot op de dag vandaag overal ter wereld geconfronteerd wordt met het fenomeen ‘Dutch Disease’ waarvan hij nota bene de basis legde.

Nederland heeft in de jaren zeventig jarenlang op veel te grote voet geleefd. Dat is alom bekend. Het kabinet Den Uyl (1973-1977) maakte het destijds zelfs wel heel bont door bijna 10 procent van de collectieve uitgaven doodleuk te financieren uit de aardgasbaten. Tjerk Westerterp noemde het ‘buitensporige uitgaven’. ‘Toen zei Joop den Uyl opeens: ‘Wat zit er in deze begroting nou eigenlijk voor de gewone man?’ Toen heeft hij 1.300 miljoen gulden (590 miljoen euro) extra voor allerlei zachte posten voorgesteld – subsidies en zo.’ aldus Westerterp.

Keiharde ouderwetse guldens gingen in Rook op
Tijdens de oliecrisis – welke begon in 1973, hetgeen ik me nog heel goed kan herinneren – explodeerde aan de ene kant de gasprijs, terwijl aan de andere kant de recessie werd bestreden met de sterk opgelopen aardgasbaten. Deze gingen in rook op aan vage subsidies voor werkgelegenheidsplannen en vooral uitkeringen.

Daarmee prijsde Nederland zich snel uit de markt, omdat de loonkosten in vergelijking met het buitenland te hoog bleven. Dit verschijnsel wordt nog steeds ‘Dutch Disease’ genoemd omdat de Nederlandse regering – lees Joop den Uyl – maar bleef volharden dat zij geen fout had gemaakt. Daarna moesten de puinhopen van Den Uyl worden opgeruimd hetgeen de staatsschuld – versneld – deed stijgen, maar geïndexeerd was dat ook onder Den Uyl al uit de klauwen gelopen (zie onder). Den Uyl ontpopte zich daarmee als een ware Sinterklaas en had zijn eigen Glamourland gecreëerd.

Rest mij u een goed weekend te wensen.

En nog een leuke voor de chartisten onder ons. Als we de chart afknippen op 1977 en uitvergroten krijgt u grijze haren. Dan plaatsen we alles weer even in perspectief qua staatsschuld met de heer Den Uyl.


Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 24 uur te doen.