Asociale Paasgedachte

Barcelona – Wellicht schuift u vandaag aan bij uw schoonmoeder tijdens de Paas brunch. Misschien denkt u slechts aan gekleurde eieren, appeltaarten en champagne. Ondertussen duikt de Japanse Nikkei in het rood vanwege de slechte banencijfers welke vrijdag bekend werden gemaakt in de VS terwijl de markten gesloten waren. U kunt morgen pas reageren en geniet – zorgeloos – van uw lekkernij.

De AEX lijkt zich op te maken voor het aantippen van de 300 puntengrens. De welgestelden onder u winden zich op om hun afkalvende kapitaal en schuiven nerveus heen en weer. Ze houden via een irritante app de S&P 500 nauwlettend in de gaten. Wellicht interesseert u de dansende koersen geen snars en ook de dalende huizenprijzen gaan u voorbij omdat u in een – wie had dat gedacht – zeer gewild huurhuis woont. Geen liabilities en donkere fiscale wolken boven uw hoofd is de gedachte.

Asociaal Gedrag
Van de week stuitten we op een aardig verhaal van Marc Faber, de doemdenkende Zwitser met de wapperende paardenstaart in zijn nek. Faber is niet gek, maar wel een beetje ‘weird’. Faber verwees in zijn betoog naar een rapport van de ‘University of California’ in Berkeley. Men is tot de conclusie gekomen dat de welgestelden onder u asociaal gedrag vertonen.

Misschien is dat voor u geen nieuws onder de zon, maar het is toch altijd weer prettig dat u kunt verwijzen naar een wetenschappelijk rapportje. Uit zeven studies met allerlei experimenten en methodes blijkt zonneklaar dat de hogere klasse zich meer onethisch gedraagt dan de lagere klasse. Ze overtreden bijvoorbeeld eerder de wet tijdens het autorijden. De kans op onethische besluitvorming is ook groter en het toe-eigenen van bepaalde zaken is schering en inslag. Er is sprake van een duidelijke tendens waarbij het uiteindelijk draait om, jawel: ‘greed’ oftewel hebzucht.

Hebzucht is de belangrijkste factor en drijfveer voor onethisch gedrag. ‘Hebbe, Hebbe, Hebbe’ gaat er om in de bolletjes van de welgestelden. Het is nooit genoeg. Plato en Aristoteles wisten al dat ‘greed’ de wortel is van immoreel gedrag, met als argument dat materiële verlangens en gewin ten koste gaan van ethische normen en waarden. De jacht naar eigen gewin laat algemeen geaccepteerde principes al snel varen. Financiële prikkels werken averechts en motiveert om onethisch te handelen aldus de onderzoekers.

Nulmeridiaan door uw Reet
Dat geeft dan toch weer een andere blik als u welgesteld bent, of u het – met man en macht – probeert na te streven. De nulmeridiaan loopt niet door uw reet heen. Volgens Faber is de kans groot dat de lagere klasse zich – vroeg of laat – gaat afzetten tegen de hogere. Daar heeft hij wel een punt. De geschiedenis spreekt in zijn voordeel. Sociale onrust ligt op de loer. Het is de laatste fase van de financiële veenbrand. Van ‘bail-outs’ en ‘money printing’ profiteert slechts de hogere klasse. De middenklasse betaalt de rekening. We mogen hopen dat u dat ook inziet. De luxury business draait op volle toeren. BMW, Mercedes, LVMH, ze draaien allemaal als nooit tevoren. Dat is geen toeval.

Ondertussen wordt uw koopkracht systematisch gesloopt. Dat proces is al decennia lang aan de gang zonder dat u dat door heeft. Maar u kunt zich er wel tegen wapenen door slim te beleggen en vooral her te beleggen en vooral geen schuld op te bouwen. Op die manier wordt u ook heel langzaam welgesteld zonder een beroep te hoeven doen op uw onethisch onderbewust zijn.

Voor nu kunt u het doen met de wijze woorden van Titus Maccius Plautus: ‘The day, water, sun, moon, night – I do not have to purchase these things with money.’

Rest ons u een goed Paasweekend te wensen.


Jan Dwarshuis is columnist bij ©OLUMBEURS en Follow the Money: Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde fondsen.